این جلبک سبز-آبی فوق العاده شدیدا سالم معمولا به خوبی معرفی نمی‌شود؛ اسپیرولینا چنان خواص معجزه آسایی دارد که گویی از سرزمین افسانه ای پاندورا به زمین آمده است.

این ریزجلبک از جمله موجوداتی است که بیشترین سهم از تحقیقات علمی‌را به خود اختصاص داده و امروزه آن را با نام Superfood یا ابرغذا می‌شناسند. اسپیرولینا از مکزیک تا افریقا و هاوایی به طور طبیعی یافت می‌شود و در گوشه و کنار جهان آن را به خاطر خواص مافوق طبیعی آن پرورش می‌دهند. تا کنون بیش از 1200 مقاله علمی‌در مورد خواص و فواید بهداشتی و سلامتی اسپیرولینا به چاپ رسیده است.[1]

نشست بین المللی غذا در سازمان ملل در 1974: "اسپیرولینا مرغوب ترین غذا برای انسان است."

سازمان بهداشت جهانی: "اسپیرولینا بهترین محصول در خدمت سلامتی بشر در قرن 21 می‌باشد."

یونسکو: "اسپیرولینا ایده آل ترین و کامل ترین غذا برای آینده است."

وزارت کشاورزی امریکا: "اسپیرولینا، غذای آینده بشر"

ناسا و سازمان فضانوردی اروپا: "اسپیرولینا از اصلی ترین غذاهایی است که در مأموریت های طولانی فضایی باید مصرف شود."

نامه سرگشاده سازمان ملل متحد به تمام کشورهای عضو در سال 2005: "همه کشورها بایستی به توسعه فناوری های تولید این جلبک منحصر به فرد آبی سرعت ببخشند."

10 خاصیت اثبات شده اسپیرولینا

بر اساس تحقیقات گسترده ای که تا کنون صورت گرفته است، Spirulina برای کسانی که آن را به طور مداوم مصرف می‌کنند فواید سلامتی باور نکردنی به همراه داشته است؛

1. فلزات سنگین خصوصا آرسنیک را سم زدایی می‌کند

مسمومیت مزمن به آرسنیک در سراسر جهان همه گیر شده است. بر اساس سازمان جهانی بهداشت، حتی کشورهای پیشرفته همچون ایالات متحده بهمسمومیت با مقادیر بالای آرسنیک غیرآلی دچار هستند. مسمومیت آرسنیک در کشورهای در حال توسعه وضعیت وخیم تری داشته و مردم عمدتا از طریق آب آشامیدنی مقادیر بالای آرسنیک را مصرف می‌کنند و هزاران نفر نیز علائم مسمومیت شدید با آرسنیک را نشان داده اند.[2]

برای مثال، تنها در بنگلادش 3% جمعیت کل کشور علائم بالینی مسمومیت به آرسنیک را نشان داده اند..[3] دانشمندان بنگلادشی اعلام کرده اند که "درمان خاصی برای مسمومیت آرسنیک وجود ندارد" و به همین دلیل است که از روش های جایگزین همچون استفاده از اسپیرولینا استقبال ارزشمندی صورت گرفته است.

پس از اینکه به 24 بیمار مبتلا به مسمومیت آرسنیک، 250 میلی گرم اسپیرولینا به همراه 2 میلی گرم روی دو مرتبه در روز تجویز شد و نتایج آن با 17 بیمار که دارونما (داروهای تلقینی) مصرف کرده بودند مقایسه شد و مشخص گردید که ترکیب اسپیرولینا و روی به طور خارق العده ای مؤثر واقع شده است. در نهایت، مقدار آرسنیک موجود در بدن شرکت کنندگان در آزمایش 47% کاهش پیدا کرده بود!

2. قارچ Candida را از بین می‌برد

قارچ کاندیدا به گفته دانشمندان "گونه ا ی از قارچ ها است که به صورت میکروبی در محوطه دهانی – بزاقی، معده، روده و واژن یافت می‌شود."[4] این به چه معناست؟ به عبارت ساده تر در صورتی که تعادل جمعیت میکروب های زنده درون بدن ما تغییر کند، ما نسبت به بیماری ها بسیار حساس تر می‌شویم.

درواقع سوء هاضمه و عدم هضم مناسب غذا عوارضی هستند که مستقیما با عدم تعادل جمعیت میکروبی ارتباط دارند. قارچ candidiasis نه تنها عامل مرگ و میر ناشی از بیماری قارچی در امریکا است بلکه رشد بیش از اندازه جمعیت آن از علائم مشخص بیماری های خود ایمنی به شمار می‌رود.[5]

ما به دلیل تمایل بیش از حدمان به سمت رژیم غذایی پر از قند و افزودنی های غیر طبیعی و کم اثر شدن داروهای ضد میکروبی و ضد قارچی، شاهد افزایش قابل ملاحظه عفونت های قارچی از دهه 1980 به بعد هستیم.

خوشبختانه اسپیرولینا می‌تواند به حل این مشکل کمک کند. آزمایش آن بر روی جانوران مختلف نشان داده است که اسپیرولینا عامل ضد میکروبی مؤثر مخصوصا ضد قارچ کاندیدا است.[6]، [7]، [8]

به طور مشخص، از فواید اسپیرولینا میتوان گفت که به رشد جوامع باکتریایی مفید در روده کمک می‌کند که این خود مانع زنده ماندن Candida می‌شود. علاوه بر این، خاصیت تقویت کنندگی سیستم ایمنی Spirulina به بدن در از بین بردن سلولهای قارچ کاندیدا کمک می‌کند.[9]

3. به پیشگیری و معالجه ایدز کمک می‌کند

تا پیش از این، اپیدمیولوژیست ها در تلاش بودند دریابند چرا مردم ژاپن، کره و چاد آمار ابتلا به ویروس HIV کمتری نسبت به سایر کشورها دارند. یک پاسخ احتمالی در سال 2012 طی پژوهشی که در مجله Applied Phycology به چاپ رسید مطرح شد که دلیل این مسئله را احتمالا مرتبط با میزان مصرف روزانه و دائمی‌جلبک توسط مردم این کشورها می‌دانست!

در طی پژوهشی دیگر، محققین 11 بیمار مبتلا به ایدز که هیچ داروی ضد رتروویروسی مصرف نکرده بودند را به سه دسته تقسیم کردند: گروه اول 5 گرم جلبک قهوه ای دریایی، گروه دوم 5 گرم اسپیرولینا و گروه سوم ترکیبی از هر دو را به طور روزانه مصرف کردند. پس از سه ماه که دوره آزمایش به اتمام رسید، دو دستاورد مهم اعلام گردید:[10]

1. هیچ نوع عوارض جانبی در هیچ کدام از گروه ها مشاهده نگردید.

2. مقادیر سلول های CD4 (گلبول های سفیدی که به مبارزه با عفونت ها کمک می‌کنند و از مقدار آنها برای بررسی پیشرفت ایدز استفاده می‌شود) و میزان HIV-1 (یک شاخص HIV دیگر) ثابت مانده بود.

این نتایج چنان امیدوارکننده بودند که برخی از شرکت کنندگان در این آزمایشات به طور داوطلبانه آن را 10 ماه دیگر ادامه دادند و در نهایت نتایج نشان داد که "بهبود بالینی چشمگیری در میزان CD4 و کاهش تعداد ویروس HIV" مشاهده شده است!

4. به پیشگیری از سرطان کمک می‌کند

بر اساس تحقیقات انجام شده در دانشگاه Maryland Medical Center، "پژوهش های صورت گرفته بر روی نمونه ها و جانوران آزمایشگاهی نشان می‌دهد که اسپیرولینا باعث افزایش میزان تولید پادتن ها، پروتئین های مخصوص مبارزه با عفونت، و انواع دیگر سلول هایی که ایمنی بدن را تقویت می‌کنند و به برطرف شدن عفونت ها و بیماری های مزمن همچون سرطان کمک می‌کنند می‌شود.[11]

هر چند این نتایج قابل پیش بینی بودند چرا که بیش از 70 مقاله علمی‌چاپ شده در مجلات معتبر نیز به نتایج مشابهی در زمینه اثر اسپیرولینا بر سلول های سرطانی رسیده اند![12]

در مقاله ای که ماه آوریل سال گذشته به چاپ رسید، دانشمندان جمهوری چک به این مسئله اشاره کردند که علاوه بر خاصیت کاهندگی کلسترول خون، "Spirulina همچنین غنی از ترکیبات تتراپیرولیک بسیار مشابه با مولکول bilirubin می‌باشد که نوعی آنتی اکسیدان قوی و یک عامل ضد تکثیر سلولی می‌باشد."[13]

این محققین با آزمایش اسپیرولینا بر سلول های سرطان پانکراس انسانی دریافتند که "تکثیر سلول های سرطانی مورد آزمایش به طور چشمگیری با افزایش غلظت اسپیرولینا کاهش یافت." در نتیجه این تحقیق و پژوهش های فراوان مشابه اثبات می‌کنند مصرف Spirulina می‌تواند از وقوع سرطان های مختلف پیشگیری کند!

5. فشار خون را پایین می‌آورد

محققان دریافته اند که فایکوسیانین یعنی رنگیزه اصلی سلول اسپیرولینا خاصیت کاهندگی فشار خون را دارا می‌باشد.[14] پژوهشگران ژاپنی بر این عقیده اند که دلیل این ویژگی این است که مصرف Spirulina اختلال عملکرد سلول های دیواره رگ ها در سندرم متابولیک را اصلاح می‌کند. سندروم متابولیک گروهی از عوامل خطر شامل چربی دور کمر، چاقی شکمی، فشارخون بالا، دیابت، تری گلیسیرید بالا و HDL (چربی خوب) پایین است که با هم رخ می‌دهند.

این دستاورد مهم در زمینه سندرم متابولیک، اهمیت بسیار زیادی برای جوامع امروزی دارد چرا که این سندرم یکی از عوامل اصلی بیماری های قابل پیشگیری است چرا که خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته و دیابت را افزایش می‌دهد. [15]

6. کلسترول را کاهش می‌دهد

علاوه بر فواید بالا، اسپیرولینا از انسداد رگ ها نیز جلوگیری می کند و سطح کلسترول خون را کاهش می دهد.

یک تحقیق جدید که در مجله علوم تغذیه ای و ویتامین شناسی (Nutritional Science and Vitaminology) به چاپ رسید، با مطالعه بر روی خرگوش ها به آنها رژیم غذایی با کلسترول بالا (HCD) حاوی 0.5 درصد کلسترول برای 4 هفته داده شد و سپس آزمایش به مدت 8 هفته با غذای HCD به همراه 1% و یا 5% اسپیرولینا ادامه یافت.[16]

پس از اتمام آزمایش، سطح کلسترول مضر (LDL) به میزان 26% در گروهی که 1% اسپیرولینا مصرف کرده بودند و در گروهی که 4% اسپیرولینا مصرف شده بود 41% کاهش کلسترول مشاهده گردید. این نتایج به قدرت بیان می کنند که هر چه بیشتر اسپیرولینا مصرف کنیم فواید بیشتری برای ما دارد! همچنین میزان تری گلیسیرید خون و مقدار کل کلسترول نیز شدیدا کاهش پیدا کرده بود.

7. احتمال سکته را کم می کند

در پژوهش بالا، محققین همچنین دریافتند که اضافه کردن Spirulina به رژیم غذایی، میزان انسداد آئورت قلبی را از 48% به 33% کاهش داد که نشان می دهد اسپیرولینا از گرفتگی عروق و در نتیجه سکته پیشگیری می کند.[17]

دقت داشته باشید که این نتایج بر روی موجوداتی مشاهده شد که رژیم غذایی با کلسترول بالا (HCD) را مصرف می نمودند، و قویا تأکید می کند که اسپیرولینا قادر است صدماتی را که در اثر خوردن غذای نامناسب به بدن وارد می‌شود را ترمیم کند؛ حال تصور کنید تأثیر آن بر سلامت قلب کسانی که رژیم غذایی متعادل دارند چه خواهد بود!

8. انرژی را افزایش می دهد

هنگامی که به ترکیبات شیمیایی اسپیرولینا نگاه کنیم، با عث تعجب نیست کسانی که آن را مصرف می کنند بسیار پر انرژی باشند. یک قاشق چای خوری پودر اسپیرولینا را با 350 گرم آب لیمو ترش تازه ترکیب کنید، به شکل قالب یخ درآورده و استفاده کنید تا به طور طبیعی و سالم و بدون نیاز به نوشیدنی ها و خوراکی های انرژی زا، انرژی خود را افزایش دهید.

ترکیب اسپیرولینا با آب لیمو با آزاد کردن قند موجود درون سلول ها موجب افزایش سطح انرژی بدن شده و حس سردی قالب یخ، با ایجاد حس "بیدار باش" در بدن باعث بالا رفتن انرژی متابولیک می‌شود.[18]

9. به کاهش وزن سرعت می بخشد

رژیم های غذایی سرشار از پروتئین و مواد غذایی، همچون Spirulina با مکانیسم های مختلف به کاهش وزن و تحلیل توده های چربی کمک می کنند. برای مثال، از آنجا که سوخت و ساز به انرژی زیادی نیاز دارد، مصرف پروتئین به سوختن چربی ها و لاغر ماندن کمک می کند.

مصرف اسپیرولینا همچنین به فرونشاندن حس گرسنگی کمک می کند و افراد دچار به اضافه وزن بسیار از آن بهره می برند.[19] برای اینکه بیشترین تأثیر را از اسپیرولینای مملو از پروتئین دریافت کنید، به جای شب، آن را هنگام صبح و یا در نیمه روز مصرف نمایید.

10. حساسیت سینوسی را کم می کند

در مورد ورم غشاءمخاطی بینی یا حساسیت سینوسی، پژوهش های متعدد نشان می دهند اسپیرولینا با کاهش التهاب که عامل مشکلات سینوسی در افراد می‌باشد به آنها کمک می کند.[20] در مقایسه با آزمایش های انجام شده با دارونماها، اثبات شده است که Spirulina حس خارش، ترشحات بینی، گرفتگی بینی و عطسه را به طور چشمگیری کاهش می دهد.

محتویات غذایی اسپیرولینا

چرا Spirulina در این سطح و مقیاس گسترده به همگان پیشنهاد می‌شود؟ به یک دلیل ساده: اسپیرولینا بدون تردید مغذی ترین ماده خوراکی در کره زمین است. برای مثال تنها 3 گرم اسپیرولینا حاوی:

• باکیفیت ترین پروتئین طبیعی 60%
• منبع عالی ویتامین های A, K1, K2, B12 و آهن، منیزیم و کروم
• منبع غنی از مواد غذایی گیاهی همچون کاروتنوئیدها، GLA، SOD و فایکوسیانین
• بتاکاروتن به اندازه 2800% بیشتر از هویج
• آهن به مقدار 3900% بیشتر از اسفناج
• پروتئین 58% بیشتر از تخم مرغ و غلات
• آنتی اکسیدان 280% بیشتر از Blueberry

اثرات جانبی احتمالی اسپیرولینا

این مسئله بسیار حیاتی است که اسپیرولینایی که خریداری می کنید از بالاترین کیفیت و خلوص برخوردار باشد. مخصوصا در مورد جلبک های سبز - آبی که در شهرهای صنعتی تولید می شوند دقت داشته باشید آنهایی را خریداری کنید که فاقد آلاینده باشند.

همچنین، برخی منابع پیشنهاد می کنند زنان باردار و اطفال نباید جلبک مصرف نمایند. قبل از شروع به استفاده از اسپیرولینا، از مشاورین بهداشت و تغذیه راهنمایی بخواهید و اطمینان حاصل کنید مصرف آن برای شما خطر آفرین نخواهد بود.[21]

منابع:

[1] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=spirulina
[2] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16615668
[3] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15530935
[4] http://jmm.sgmjournals.org/content/62/Pt_1/10.full#ref-143
[5] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1797637/
[6] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23518167
[7] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20336506
[8] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15478198
[9] http://www.candidafood.com/spirulina-in-the-candida-diet/
[10] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22661829
[11] http://umm.edu/health/medical/altmed/supplement/spirulina
[12] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=spirulina+cancer
[13] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24552870
[14] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23684441
[15] http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/ms/
[16] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20354344
[17] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20354344
[18] http://www.doctoroz.com/article/5-ways-re-energize-your-day
[19] http://www.reuters.com/article/2008/11/24/us-high-protein-idUSTRE4AN55820081124?feedType=RSS&feedName=healthNews
[20] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24324897
[21] http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-923-spirulina%20(blue-green%20algae).aspx?activeingredientid=923&activeingredientname=spirulina%20(blue-green%20algae)